Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye’nin AK Parti döneminde tek haneli enflasyon oranlarıyla karşı karşıya kaldığını belirterek, “Son yıllarda dünyadan, bölgemizden gelen birçok nedenden dolayı geçici bir yükseliş içerisine girdik ama tek haneye döneceğiz” dedi. Orta vadede haneli rakamlar. Enflasyona giderken büyümeyi ve istihdamı asla ihmal etmeyeceğiz.” söz konusu.
Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşması öncesinde Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Orta Vadeli Program (OVP) ile ilgili sunumunda, programın merkezi yönetim bütçesinin hazırlık sürecini başlatan temel belge olduğunu belirtti.
OVP’nin, makro politikaları, temel ekonomik büyüklükleri, toplam gelir ve gider varsayımlarını, bütçe istikrarı ve borçlanma durumunu, kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren ana politika belgesi olduğunu belirten Yılmaz, programın belirsizlikleri azaltan ve belirsizlikleri azaltan bir yol haritası olduğunu söyledi. Kamu ve özel sektör için öngörülebilirliği artırır. Elinde olduğunu söyledi.
Programın 2024-2026 dönemini kapsadığını ve Cumhurbaşkanı kararıyla resmiyet kazandığını belirten Yılmaz, şöyle konuştu:
“Orta Vadeli Program, 2024-2026 dönemine ilişkin temel hedefleri, makroekonomik hedef ve politikaları, öncelikli yapısal alanları içeriyor. Bu anlamda bir yenilik yaptığımızı ifade etmek isterim. Bu yılki OVP, önceki OVP’lerden farklı olarak “Bugün yapısal reformlarımızı içeren ve belli bir takvim içerisinde ortaya koyan bir çalışmayı kamuoyuyla paylaşıyoruz. Programın ilk yılında uygulanacak politikalar ve somut tedbirler, 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında ayrıntılı olarak yer alacak.”
OVP’nin 2 aylık bir süreçte uyumlu bir ekip çalışmasıyla hazırlandığını belirten Yılmaz, programın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla bu sürecin sona erdiğini söyledi.
OVP ile beyin sarsıntısı felaketinin yaralarını saracaklarını ve gelecekteki felaketlerle ilgili riskleri azaltacak yatırımlara hız vereceklerini belirten Yılmaz, şöyle devam etti:
“İkinci en temel amacımız makroekonomik ve finansal istikrarı sağlamak ve orta vadede ülkemizi tek haneli enflasyona kavuşturmaktır. Ülkemiz son 20 yılda AK Parti döneminde tek haneli enflasyon oranlarıyla buluştu. Son yıllarda dünya ve bölgemizden kaynaklanan birçok nedenden dolayı kesintili bir yükseliş dönemine girdik ama yine tek haneli döneme girdik, orta vadede rakamlara döneceğiz. Felaketin yaralarını sararken, enflasyon tek haneli rakamlara giderken büyümeyi ve istihdamı asla ihmal etmeyeceğiz. Cumhurbaşkanımızın her zaman altını çizdiği gibi yatırım, istihdam, üretim ve ihracat perspektifinde büyümemizi ve istihdamımızı sürdüreceğiz.”
“Mali disipline büyük önem vereceğiz”
Ekonominin amacının insana hizmet etmek ve toplumun refahını artırmak olduğunu vurgulayan Yılmaz, sosyal adalet ve refahın bu programın en temel eksenlerinden biri olduğunu belirtti.
Başkan Yardımcısı Yılmaz sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunları gerçekleştirmek için hangi temel politika araçlarını kullanacağımıza baktığımızda üç ana başlık öne çıkıyor diyebilirim. Birincisi, sarsıntının tek seferlik harcama etkileri ve bütçe açığını azaltıcı etkileri bırakılırsa” Bunun yanı sıra mali disipline de büyük önem vereceğiz. Son yirmi yılın en değerli başarılarından biri olan mali disiplini savunmaya devam edeceğiz. Para politikasını ihtiyaçlara göre güncellenmiş bir biçimde uygulamaya devam edeceğiz. Dönemin kuralları ve kuralları. Burada elbette hükümet ve hükümet programlarıyla makro çerçevenin hedeflerini belirleyeceğiz. Araç bağımsızlığı çerçevesinde Merkez Bankamız da üzerine düşeni yapacak. Üçüncü konumuz çok değerli yapısal dönüşümler. , yapısal dönüşümler, “Dönüşümler için de değerli bir çerçeve oluşturduk. Orta vadede burada somut etkiler bekliyoruz. Kısa vadede yapısal dönüşümleri gerçekleştiren bir ülke olarak beklentileri uyumlaştırmayı ve beklentiler kanalıyla kısa vadeli olumlu etkileri artırmayı hedefliyoruz.”
Dünya ekonomisinin son 20 yılda ortalama yüzde 3,6 büyüdüğünü, son yıllarda ise yüzde 3’e gerilediğini anlatan Prof. Dünya ticaretinde büyüme bekleniyor” dedi. söz konusu.
Yılmaz, bunda salgın ve Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere jeopolitik gerilimlerin etkili olduğunu kaydetti.
Dünyada korumacılığın güçlendiğine dikkat çeken Yılmaz, “Artık her ülke kendi çıkarlarının peşinde ve dünyada ortak kurallar yerine korumacılık eğilimlerinin farklı kümelerle güçlendiği bir dönemdeyiz. Bu dönemin koşullarını doğru okuyarak siyasete yön verin. Dünya ve bölgemiz çok güçlü bir dönemden geçiyor. “Güçlü zamanlar aynı zamanda fırsatların da ortaya çıktığı dönemlerdir. Güçlü ve deneyimli liderliğe sahip ülkeler, güçlü ekipleri olan ülkeler, plan ve programları olan ülkeler bu zorluklarla daha hızlı yüzleşecek ve fırsatları daha etkin değerlendirecek. Türkiye’nin önde gelen ülkelerden biri olacağını düşünüyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“Orta vadede işsizliğimizi tek haneli rakamlara düşürmeyi hedefliyoruz”
Yılmaz, Türkiye’nin son 20 yılda ortalama yıllık büyüme oranının yüzde 5,5 olduğunu, dünyada ise bu rakamın 3,6’da kaldığını belirtti.
“Baktığınızda dolar bazında 1 trilyon 67 milyar liralık milli gelire ulaşacağız. Kişi başına gelirimizin 12 bin 415 dolar olmasını bekliyoruz. Dönem sonunda 1 trilyon 67 milyar liraya ulaşacağız. Ekonomik büyüklüğü 1 trilyon 318 milyar dolar, kişi başı 14 bin 855 dolar “Bu dönem sonunda nüfusumuz 88 milyon 750 bine ulaşacak ve Türkiye bu dönemde yıllık ortalama yüzde 4,5 oranında büyüyecek. Neden yüzde 5’in biraz altına geldik? Tabii burada asıl mesele deprem, etkileri arttı. Şu anda arz “Dünyada, bölgemizde koşullar ve küresel olarak daralan ticaret. Tüm bu koşullar altında bile Türkiye olarak dünya ekonomisinin büyüme hızının 1,5 puan üzerinde bir büyüme yakalayacağımıza inanıyoruz.” “
İstihdamı hiçbir şekilde ihmal etmeyeceklerinin altını çizen Yılmaz, OVP’de yıllık 909 bin ilave olmak üzere toplam 2 milyon 727 bin artış beklediklerini belirtti.
“Buna rağmen işsizlik oranımız istediğiniz kadar azalmıyor ama yine de tek haneli rakamlara gidiyoruz.” Yılmaz şunları söyledi:
“Bunun nedeni işgücü piyasasına katılım oranlarında hızlı bir artış beklememizdir. Özellikle gençlerin ve kadınların işgücü piyasasına katılımıyla birlikte bu çok olumlu bir gelişme, katılım oranını sınırlayan bir olay. ama istihdamdaki büyük artışa rağmen işsizlik oranı. Orta vadede işsizliğimizi de azaltacağız. Tekrar tek haneye indirmeyi hedefliyoruz. Bu büyümeyi şöyle açıklayabiliriz, ilk yarıda yüzde 3,9 büyüdük, Biliyorsunuz 2023 yılında, özellikle turizm ve ihracatın da katkısıyla yılı ikinci yarıda yüzde 4,4 büyümeyle, daha yüksek bir büyüme performansıyla kapatmayı bekliyoruz, büyümemizin yüzde 4 hızlanarak devam etmesini bekliyoruz, 2025’te yüzde 4,5, 2026’da ise yüzde 5.
Enflasyona gelince, az önce bahsettiğim dünya kuralları, yine yaşadığımız felaketler, başta döviz kurunda son dönemde yaşanan hareketler olmak üzere daha birçok etken, fiyat ve gelir politikaları tüm bunların sonucunda ortaya çıkan bir enflasyondur. Enflasyonda sürekli bir artış sorunu var. Bu artış 2023 enflasyon iddiamızı yüzde 65’e çıkardı. Ancak şunu belirtebilirim. Bu bir geçiş dönemidir. Bu geçiş döneminin ardından bu programla enflasyonun çok daha sağlıklı bir zeminde kalıcı olarak düşürülmesinin önünü açıyoruz. Baktığınızda orta vadede yüzde 8,5 gibi tek haneli bir rakam hedefliyoruz. 2024’te 33, 2025’te ise 15,2 gibi ara hedeflerle buraya ulaşacağız. Bu çalışmayı Merkez Bankamızla birlikte yaptığımızı ifade etmek isterim.”
Yılmaz, turizm gelirlerinin bu yıl 55,6 milyar dolara, 2026’da ise 71,3 milyar dolara ulaşacağını, özellikle sağlık turizminde hızlı bir gelişme beklediklerini, buna karşın ihracatın bu yıl 255 milyar dolara, 2026’da ise 302,2 milyar dolara ulaşacağını belirtti. Aynı süreçte ithalatın 367 milyar dolardan 414 milyar dolara çıkmasını beklediklerini söyledi.
(sürecek)
